Εκπαίδευση Ενηλίκων

Ποια είναι τα διαφορετικά χαρακτηριστικά της εκπαίδευσης ενηλίκων σε σχέση με τη σχολική και την πανεπιστημιακή εκπαίδευση;

Η εκπαίδευση ενηλίκων σχεδιάζεται και οργανώνεται με βάση τα χαρακτηριστικά των ενηλίκων που εκπαιδεύονται κάθε φορά. Ο εκπαιδευτής/Η εκπαιδεύτρια ενηλίκων λαμβάνει υπόψη ότι οι εκπαιδευόμενοι/ες:

•  είναι όλοι και όλες ενήλικοι/ες,
• βρίσκονται σε μία διεργασία ανάπτυξης, που εξελίσσεται και δεν βρίσκεται στην αρχή της,
• έχουν διαμορφωμένες αξίες και εμπειρίες,
• προσέρχονται στην εκπαίδευση με δεδομένες προθέσεις και προσδοκίες,
• έχουν διαμορφώσει ήδη τα προσωπικά τους μοντέλα μάθησης,
• έχουν ενδιαφέροντα που μπορεί να είναι ανταγωνιστικά.

Η ασχολία με την εκπαίδευση ενηλίκων αποτελεί νέα επαγγελματική διέξοδο,  η οποία μπορεί να αποδειχθεί τόσο αποδοτική που μπορεί να γίνει η κύρια εργασία ενός επαγγελματία ή απόφοιτου Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή και Δευτεροβάθμιας.

Μεγάλη μερίδα των ανθρώπων θεωρούν πως το επάγγελμα του Εκπαιδευτή Ενηλίκων μπορεί να συνδέεται άρρηκτα με αποφάσεις και επιλογές που έγιναν κατά τη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού για τις Πανελλαδικές εξετάσεις. Εκπαιδευτής Ενηλίκων μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε έχει μια ειδική γνώση που αποκτήθηκε στο πλαίσιο σπουδών ή κατά την άσκηση μιας τέχνης και επιθυμεί να την μεταδώσει σε άλλους. 

Ο καθένας μπορεί να γίνει Εκπαιδευτής Ενηλίκων; 

Πρακτικά ναι. Αρκεί, όπως συμβαίνει με όλα τα πράγματα στον κόσμο, να το θέλει και να οργανώσει ένα μονοπάτι καριέρας τέτοιο που θα τον βοηθήσει να επιτύχει τον στόχο του.

Ένας εκπαιδευτής ενηλίκων αποκτά την δυνατότητα να δουλέψει σε φορείς που υλοποιούν και παρέχουν προγράμματα επιμόρφωσης και σεμινάρια για ενήλικες, για ανθρώπους δηλαδή που θέλουν να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους, να αναπτύξουν νέες δεξιότητες, να ανακαλύψουν νέους ορίζοντες στην προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική τους ζωή. Για παράδειγμα, τέτοιου είδους φορείς είναι τα δομημένα πλαίσια εκπαίδευσης, όπως τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) ή τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ), καθώς και τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης Πανεπιστημίων, Δήμων και άλλων δημόσιων ή και ιδιωτικών οργανισμών. Επίσης, ένας εκπαιδευτής ενηλίκων μπορεί να εργαστεί σε ενδοεπιχειρησιακές εκπαιδεύσεις ή και άλλα περισσότερο ή λιγότερο τυπικά πλαίσια, όπως επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, γονέων, ειδικών ομάδων κ.λπ.

Απαραίτητο προσόν για την εργασία ως εκπαιδευτής ενηλίκων, στους παραπάνω φορείς, αποτελεί  η εκπαιδευτική επάρκεια, που αποκτιέται μέσα από εξετάσεις που διενεργούνται κάθε χρόνο από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.). Όσοι δεν έχουν διδακτική εμπειρία σε προγράμματα εκπαίδευσης ενηλίκων, παρακολουθούν ένα σχετικό πρόγραμμα από δημόσιο φορέα, όπως είναι το Ε.Κ.Π.Α..

Ο Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. ξεκαθαρίζει ότι η εκπαιδευτική επάρκεια για την οποία εξετάζεται ο εκπαιδευτής ενηλίκων σε αυτές τις εξετάσεις είναι μια «οριζόντια δεξιότητα». 

Δεν πιστοποιείται η ειδικότητά κάποιου/ας (οικονομολόγος, γραφίστας, γεωπόνος, νοσηλεύτρια κ.λπ.), αλλά μέσω της ακολουθούμενης διαδικασίας πιστοποιείται ότι διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, προκειμένου να διδάξει σε ομάδες ενηλίκων, σε δομές της μη τυπικής εκπαίδευσης (ΙΕΚ, ΚΕΔΙΒΙΜ, ΣΔΕ κ.λπ.). 

Η επιλογή του κατάλληλου προγράμματος, ανάλογα με την εμπειρία και τους προσωπικούς και επαγγελματικούς στόχους, θεωρείται εξαιρετικά σημαντική.

Όταν κάποιος/α επιλέγει πρόγραμμα εκπαίδευσης εκπαιδευτών ενηλίκων, καλείται να λάβει υπόψη τη μεθοδολογία, την ουσιαστική εξάσκηση στη μικροδιδασκαλία, κατά τη διάρκεια του προγράμματος, στην οποία θα εξεταστεί και, κυρίως, την προσωπική ανατροφοδότηση από τον εκπαιδευτή/την εκπαιδεύτρια, που είναι απαραίτητη. Έτσι, η προετοιμασία μπορεί να είναι αποδοτική και αποτελεσματική και να έχει κάποιος/α επιτυχία στις εξετάσεις και εμπειρία στην πράξη της εκπαίδευσης στη συνέχεια.