γράφει ο Μάριος Κουκουνάρας Λιάγκης
O γραπτός διαγωνισμός του ΑΣΕΠ για διορισμό των εκπαιδευτικών, που γινόταν από το 1998 έως το 2008, επανήλθε τελευταία από το Υ.ΠΑΙ.Θ. στη συζήτηση για την αλλαγή του τρόπου διορισμού των εκπαιδευτικών στη γενική εκπαίδευση. Ο διορισμός, φυσικά, θα γίνεται μέσω ΑΣΕΠ σε συνδυασμό με μοριοδότηση, που θα προέρχεται από ακαδημαϊκά και κοινωνικά κριτήρια, ανάμεσά τους οι τίτλοι σπουδών, επιμορφωτικά σεμινάρια Πανεπιστημίων, πιστοποίηση γνώσης ξένων γλωσσών, τέκνα κ.ά.
Ειδικά για τους θεολόγους, που ισχύει διορισμός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως ΠΕ01 εκπαιδευτικοί και διδάσκουν το μάθημα των Θρησκευτικών και, δευτερευόντως, Ιστορία, Φιλοσοφία, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή κ.ά., έχει πραγματοποιηθεί από το ΕΚΠΑ, από την ερευνητική ομάδα του Μάριου Κουκουνάρα Λιάγκη, Αν. Καθηγητή του τμ. Θεολογίας, και το Παιδαγωγικό Εργαστήριο Θρησκευτικής Εκπαίδευσης (https://pedlab.gr/), έρευνα σχετικά με τα τμήματα από τα οποία προέρχονται και την επιτυχία τους στον γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για διορισμό εκπαιδευτικών.
Ειδικά, μελετήθηκε η σχέση που έχει η εκπαίδευση στην Παιδαγωγική και Διδακτική, που παρείχαν τα τέσσερα τμήματα των Θεολογικών Σχολών στην Ελλάδα (ΕΚΠΑ και ΑΠΘ), με την επιτυχία στους διαγωνισμούς από το 1998 έως το 2008.
Μέχρι τη δεκαετία του 2010, τα τέσσερα τμήματα δεν έδωσαν το ίδιο βάρος στις
Παιδαγωγικές σπουδές των μελλοντικών θεολόγων-Εκπαιδευτικών. Για αυτό έχουν διαφορές οι απόφοιτοί τους στην επιτυχία τους στον διαγωγνισμό του ΑΣΕΠ.
Οι επιτυχόντες του Τμήματος Θεολογίας του Α.Π.Θ. (1998: 46%, 2002: 48%) είναι διπλάσιοι ή τριπλάσιοι σε σχέση με τους αποφοίτους των άλλων Τμημάτων.
Η διαφορά είναι μεγαλύτερη στη σύγκριση με το Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ., σήμερα Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού (1998: 14,6%, 2002: 10,7%) και ακόμη μεγαλύτερη με το Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας, σήμερα Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας του Ε.Κ.Π.Α. (1998: 5,8%, 2002: 9,4%).
Στο σύνολο των διαγωνισμών Α.Σ.Ε.Π. το Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ. είχε 30,4% των επιτυχόντων και του Ε.Κ.Π.Α. το 23,4%. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η διαφορά μεταξύ των δύο τμημάτων μειώθηκε στους τρεις τελευταίους διαγωνισμούς.
Γενικότερα, πάντως, και από τα παραπάνω ευρήματα όπως και από τη συσχέτιση του βαθμού πτυχίου με την επίδοση στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ διαφαίνεται ότι:
- το Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ., σε σύγκριση με τα υπόλοιπα τρία Τμήματα, υπερέχει αριθμητικά στους επιτυχόντες.
- το Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ., σε σύγκριση με τα υπόλοιπα τρία Τμήματα, υπερέχει στη στατιστική σύγκριση των βαθμών επίδοσης στα Παιδαγωγικά και την Ειδική Διδακτική στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ (1998-2002) και με τα τμήματα Κοινωνικής Θεολογίας στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ (2004-2008).
- η διαφορά που παρουσιάζουν οι παιδαγωγικές σπουδές του Τμήματος Θεολογίας του Α.Π.Θ., από το 1982 και μετά, εξηγούν σε ένα βαθμό τη διαφορά στον συνολικό αριθμό των επιτυχόντων και την επίδοση στα Παιδαγωγικά και την Ειδική Διδακτική.
- οι μεταπτυχιακές σπουδές, γενικά, φαίνεται να έχουν προστιθέμενη αξία στην επίδοση στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ.
Τελικά οι παιδαγωγικές σπουδές στο πλαίσιο των θεολογικών σπουδών σχετίζονται θετικά με τη βαθμολογική επίδοση και την επιτυχία στον γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Ο διορισμός στην εκπαίδευση φαίνεται να εξαρτάται και από τις σπουδές στις Επιστήμες της Αγωγής εκτός από το γνωστικό αντικείμενο.
Για αυτό ακριβώς είναι χρήσιμο να επανασχεδιαστούν οι παιδαγωγικές σπουδές όλων των Τμημάτων Θεολογίας στο πλαίσιο των Νόμων για την Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια, ώστε να καλλιεργούν εγκαίρως όλες τις δυνατές επάρκειες των νέων θεολόγων εκπαιδευτικών και ο διορισμός στην εκπαίδευση να είναι πιο πιθανός. Ο νόμος για τα ΑΕΙ, ν.4957/2022 και το άρθρο 99 διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο για αυτό και αναμένονται αλλαγές.
Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του Ε.Κ.Π.Α. και έγινε με ειδική άδεια από τον ΑΣΕΠ.