Γράφει η Ευφροσύνη Φράγκου
Το παραμύθι ή η αφήγηση μιας ιστορίας (σε μικρότερες ή μεγαλύτερες ομάδες) αποτελεί αδιαμφισβήτητα ευκαιρία για την ανάπτυξη του λεξιλογικού ρεπερτορίου των παιδιών μέσα από τη χρήση περισσότερων από δύο γλώσσες (εν προκειμένω της ελληνικής, της αγγλικής και οποιασδήποτε άλλης γλώσσας αντιπροσωπεύεται μέσα στη σχολική 12 κοινότητα της τάξης), στις πολυγλωσσικές, πολυπολιτισμικές και πολυεθνικές σχολικές (και προσχολικές) τάξεις.
Η διαδικασία της ανταλλαγής ιστοριών και παραμυθιών (σε εβδομαδιαία βάση και εκ περιτροπής) ενισχύει τη μαθησιακή διαδικασία, αλλά και την κοινωνική διάσταση της μάθησης, καθώς δημιουργεί ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ των παιδιών. Εκθέτει, δε, τα παιδιά στη διαφορετικότητα, πολιτισμική και γλωσσική, προάγοντας τη γλωσσική κοινωνικοποίηση και την αίσθηση ότι μαθαίνουν από τους όμοιούς τους ενώ ταυτόχρονα διδάσκουν σε αυτούς καινούργια πράγματα.
Η διαγλωσσικότητα (translanguaging) αποτελεί έναν ασφαλή τρίτο χώρο, όπως τον χαρακτηρίζει η García, όπου η μητρική γλώσσα ή οι μητρικές γλώσσες λειτουργούν υποβοηθητικά (συνεπικουρούν) στην κατάκτηση της γλώσσας (ελληνικής και αγγλικής εν προκειμένω) και στην καλλιέργεια του κριτικού γραμματισμού.
Η εισαγωγή της αγγλικής στην προσχολική ηλικία ενισχύει τη διαγλωσσικότητα καθώς οφείλει, στο πρώιμο αυτό στάδιο της εκμάθησης και χρήσης των γλωσσών, να επιτρέπει την εναλλαγή κωδίκων. Η διαγλωσσικότητα αποτελεί έκφραση της προϋπάρχουσας γλωσσικής γνώσης που διαθέτουν τα παιδιά. Η συνύπαρξη των γλωσσών δεν θα πρέπει να νοείται ως εμπόδιο αλλά ως σημαντικό κεφάλαιο, το οποίο οι εκπαιδευτικοί καλούνται να αξιοποιήσουν, προκειμένου να βοηθήσουν το παιδί να οικοδομήσει τη νέα γλωσσική του γνώση πάνω στην ήδη υπάρχουσα γνώση.
Το παραμύθι αποτελεί το κατεξοχήν μέσο στη διαδικασία αυτή, καθώς διαθέτει βασικά δομικά και θεματολογικά χαρακτηριστικά:
- έχει πολύ συγκεκριμένη δομή και διάρκεια
- χαρακτηρίζεται από λογική (εσωτερική και εξωτερική)
- χρησιμοποιεί απλή γλώσσα
- δεν το διακρίνει η στατικότητα
- καταφεύγει στην αλληγορία, τη μεταφορά και την εικόνα για να εκφράσει περίπλοκα νοήματα, αρχές, πεποιθήσεις, ιδεώδη και ιδανικά. είναι φανταστική αλλά συνάμα πραγματική ιστορία
- έχει δραματικό χαρακτήρα
- δίνει λύσεις, απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα οι οποίες δεν είναι απαραίτητο να έχουν παγκόσμια ισχύ και οικουμενική αξία. προφέρει εξαιρετικές ευκαιρίες δραματοποίησης
Για τους παραπάνω λόγους, το παραμύθι μπορεί και οφείλει να έχει εξέχουσα θέση στη διδασκαλία της ξένης γλώσσας στην προσχολική ηλικία και τάξη.
