Η πεποίθηση ότι η οικογένεια χρησιμεύει ως μαθησιακό περιβάλλον για το παιδί έχει αναδιαμορφώσει τη δυναμική της σχέσης σχολείου-οικογένειας. Αντί να στηρίζεται στη σποραδική γονική εμπλοκή, η σχέση αυτή χαρακτηρίζεται πλέον από μια συστηματική και εποικοδομητική εμπλοκή των γονέων στις εκπαιδευτικές διαδικασίες και στο πρόγραμμα του σχολείου. Ο στόχος είναι να διασφαλιστεί μια απρόσκοπτη σύνδεση μεταξύ των μαθησιακών εμπειριών των παιδιών στο σπίτι και στο σχολείο.
Αναγνωρίζοντας τον πιθανό αντίκτυπο της συμμετοχής της οικογένειας στην κοινωνικο-συναισθηματική και ακαδημαϊκή πρόοδο των μαθητών, τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο, ιδιαίτερα στην ειδική εκπαίδευση, η ανάγκη για ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή των γονέων των παιδιών με αναπηρία στην ανάπτυξη και εκτέλεση του Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης (Ε.Π.Ε.).
Σύμφωνα με την πρόσφατη νομοθεσία, οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να ενημερώνονται για το Ε.Π.Ε, να συμβάλλουν ενεργά στη διαμόρφωσή του, να κατέχουν αντίγραφο του προγράμματος, να ενημερώνονται για την πορεία υλοποίησής του και να προτείνουν εκπαιδευτικούς στόχους.
Η δημιουργία ενός Ε.Π.Ε για κάθε μαθητή, με τη δυνατότητα συμβολής των γονέων, αποφέρει θετικά αποτελέσματα τόσο για τον μαθητή όσο και για την οικογένεια. Η παραδοσιακή τυπική αλληλεπίδραση μεταξύ γονέων και επαγγελματιών ειδικής αγωγής, με επίκεντρο τις προκλήσεις και τους περιορισμούς του μαθητή, έχει μετατοπιστεί σε μια ουσιαστική ανταλλαγή που επικεντρώνεται στις ικανότητες του παιδιού, τη μοναδικότητα και τις ανάγκες της οικογένειας.
Η ύπαρξη ενός σαφούς εκπαιδευτικού σχεδίου, που συνδιαμορφώνεται και παρακολουθείται από τους γονείς, μειώνει το άγχος, τους φόβους και τις αβεβαιότητες, τοποθετώντας τις προσδοκίες τους σε ένα ρεαλιστικό επίπεδο. Αυτό προάγει έναν πιο ασφαλή, ήρεμο και συνειδητοποιημένο γονεϊκό ρόλο, επιτρέποντας μια σχέση με τα παιδιά τους που υπερβαίνει την εστίαση στην αναπηρία και τις σχετικές προκλήσεις.
Η συμμετοχή των γονέων επεκτείνεται πέρα από τον συν-σχεδιασμό του ΕΠΕ- αντιπροσωπεύει μια δέσμευση για την εφαρμογή και τη διατήρηση των εκπαιδευτικών στόχων μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον.
Συνοψίζοντας, ενώ η δημιουργία ενός σχεδίου εκπαιδευτικής συμμετοχής με τη συνεργασία των γονέων μπορεί να φαίνεται τρομακτική, χρονοβόρα και πολύπλοκη, χρησιμεύει ως ακρογωνιαίος λίθος για την καλλιέργεια μιας υγιούς σχέσης και συνεργασίας μεταξύ του σχολείου και της οικογένειας.
