Γράφει ο Γκόγκος Γεώργιος
Η συμπερίληψη, η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ελευθέρια της έκφρασης, είναι διαχρονικά έννοιες που προστατεύονται από το σύνταγμα και την ελληνική νομοθεσία. Ενδεικτικά, ο αντιρατσιστικός νόμος*, η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου* όπως και η θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου ομοφυλόφιλων ζευγαριών* είναι σημαντικά βήματα για την ισότητα και προστασία των συγκεκριμένων συνανθρώπων μας. Είναι όμως αρκετά ώστε να αποφευχθεί το στίγμα, η περιθωριοποίηση, ο εκφοβισμός στην εκπαίδευση;
Δυστυχώς, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα κακοποιούνται καθημερινά με απόψεις και εκφράσεις όπως ότι είναι ψυχικά άρρωστοι (διεστραμμένοι, παιδόφιλοι, σοδομιστές, κτηνοβάτες, βιαστές, ψυχοπαθείς κτλ.). Σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες οι ρατσιστικές και κακοποιητικές εκφράσεις είναι βαθιά ριζωμένες στους μαθητές και στους γονείς τους.
Η επιστήμη έχει τοποθετηθεί σχετικά εδώ και 50 χρόνια. Μισός αιώνας. Η πρώτη αποπαθολογικοποίηση της “ομοφυλοφιλίας” έγινε το 1973 όταν η Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση αφαίρεσε από το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο (DSM) τον όρο/διάγνωση της “ομοφυλοφιλίας”, (Drescher, 2015). Ακολούθως, στις 17 Μαΐου 1990, η Γενική Συνέλευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) αφαίρεσε την ομοφυλοφιλία από τον κατάλογο ψυχικών διαταραχών.
Αντιστοίχως, ανάλογες κακοποιητικές εκφράσεις επικρατούν και για την τρανς κοινότητα. Για παράδειγμα, “Οι τρανς άνθρωποι είναι ψυχικά άρρωστοι (σχιζοφρενείς, διαταραγμένοι, δυσλειτουργικοί, είναι μόνο σεξεργάτες κλπ.)”. Το 2018, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε τη νέα έκδοση της Διεθνούς Ταξινόμησης των Νοσημάτων – ICD 11, στην οποία αφαίρεσε τις τρανς ταυτότητες από το κεφάλαιο των διαταραχών ψυχικής υγείας.
Συνεπώς, η επιστήμη όπως και η επίσημη πολιτεία έχει τοποθετηθεί. Το στίγμα όμως δεν έχει εξαλειφθεί και χρειάζονται πολλά βήματα ακόμα. Ενδεικτικά, τα παιδιά με ταυτότητα φύλου trans και intersex δεν έχουν καμία ορατότητα και αναγνώριση στη σχολική κοινότητα, δεν προβλέπονται μαθήματα σεξουαλικής εκπαίδευσης που να περιλαμβάνουν ολοκληρωμένα κάθε πτυχή του σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου, δεν προωθείται η θρησκευτική ανεξαρτησία αλλά κυριαρχεί το ορθόδοξο δόγμα εις βάρος άλλων θρησκειών (συμπαρασέρνοντας και την σεξουαλική εκπαίδευση), και δυστυχώς, δεν εντάσσονται ομαλά τα παιδιά μεταναστών και προσφύγων.
Πώς η κοινωνία, που παραδοσιακά απορρίπτει τη διαφορετικότητα (σε ό,τι αφορά το φύλο, το σεξουαλικό προσανατολισμό, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή), αλλά αντίθετα επιδεινώνει αυτήν την κατάσταση, θα μπορέσει να αντιμετωπίσει ένα φαινόμενο που βασίζεται στην ανισότητα;
Η απάντηση είναι απλή. Με την εκπαίδευση.
- Νόμος για την αντιρατσιστική προστασία:
- Ο Νόμος 4285/2014 “Καταπολέμηση των Διακρίσεων, της Ρατσιστικής, Ξενοφοβικής και Μισαλλοδοξικής Βίας στην Ελλάδα”.
- Νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου:
- Ο Νόμος 4491/2017 “Επανεξέταση και τροποποίηση της αριθμ. 3443/2006 Συμβουλευτικής της Κρατικής Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Ευθύνη και την Ανθρώπινη Επιστήμη, όπως ισχύει, και άλλες διατάξεις”, ο οποίος καθιέρωσε τη νομική διαδικασία για την αλλαγή φύλου στα ελληνικά δικαστήρια.
- Νόμος 5089/2024 «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα σε άλλες διατάξεις».